از کجا بفهمیم گوشی ضد آب است؟ جدول و کاربرد استاندارد IP
هر چقدر هم حواسمان جمع باشد، نمیتوانیم از حادثه جلوگیری کنیم. امکان افتادن گوشی داخل استخر، توالت یا حتی گرفتن گوشی با دست خیس همیشه وجود دارد. در این صورت اگر آبی نفوذ نکرده باشد، گوشی پس از خشک شدن به حالت اول باز میگردد. به شرطی که قبلاً یاد گرفته باشیم چطور گوشی خیس را خشک کنیم؟ زیرا خشک گوشی خیس ترفندهای مخصوص خودش را دارد.
در بدترین حالت اگر نتوانیم گوشی را به خوبی خشک کنیم، ال سی دی خراب میشود. خراب شدن ال سی دی و خرید ال سی دی جدید دردسریهای خودش را دارد. مثلاً باید بدانیم چطور ال سی دی اصل و تقلبی را تشخیص دهیم؟ مطمئناً اگر ال سی دی تقلبی باشد، باید قید گوشی را بزنیم چون نهایتا یک ماه میتوانید به خوبی از آن استفاده کنید. بعد ماجراها شروع میشوند.
در بهترین حالت اگر خوش شانس باشیم و گوشی در برابر آب مقاوم باشد، آسیبی نخواهد دید. اما از کجا بفهمیم گوشی ضد آب است؟ اصلاً گوشیای وجود دارد که آب به آن صدمهای وارد نکند؟ اگر در این مورد کنجکاو هستید، پس بهتر است این مطلب را از دست ندهید.
از کجا بفهمیم گوشی ضد آب است؟
این سوال سه علت اصلی دارد:
- احتمالاً نگران افتادن گوشی داخل آب مثلاً در حمام یا دستشویی هستیم.
- به تازگی موبایلمان داخل آب افتاده است. بنابراین میخواهیم از ضد آب بودن آن مطمئن شویم.
- میخواهیم بدانیم گوشی که قصد خریدش را داریم یا خریدهایم، ضد آب است یا خیر؟
متاسفانه هیچ گوشی کاملاً ضد آبی وجود ندارد. بلکه گوشیها مقاومت نسبی در برابر مایعاتی مانند آب دارند. پس اصطلاح ضد آب با مقاوم در برابر آب تفاوت بالایی دارد. اما معمولاً اصطلاح ضد آب رایجتر است.
ضد آب بودن یا مقاومت در برابر آب مساله این است!
ضدآب در انگلیسی با کلمه Waterproof و مقاوم در برابر آب با اصطلاح Water-Resistant شناخته میشوند. اما چرا فروشندگان گوشی بیشتر ضد آب را به کار میبرند؟ به جای اینکه بگویند گوشی چقدر در برابر آب مقاومت دارد. احتمالاً موقع خرید شنیده باشید که برای مثال ضد آبی این گوشی IP67 یا IP68 است. اما گوشی IP67 و IP68 به چه معناست؟
حتی اگر به ظاهر گوشیها دقت کنید، قسمتهایی برای نفوذ آب وجود دارند. مانند پورت USB یا جک هندزفری که راهی برای ورود آب به قسمتهای داخلی گوشی هستند. تصور کنید با نفوذ آب از پورت USB چه بلایی سر باتری و اتصالات آن میآید.
پس همانطور که گفتیم هیچ گوشی موبایلی ضد آب نیست. بلکه در گذشته استفاده از اصطلاح ضد آب، تصمیم شرکتهای تولیدکننده گوشی بود. خوشبختانه در حال حاضر شرکتها از این اصطلاح استفاده نمیکنند. همچنین هیچ یک از این شرکتها، ادعایی برای ضد آب بودن محصولاتشان ندارد. در حقیقت حتی آزمایشات مقاومت گوشیها در برابر آب هم تحت شرایط بسیار خاصی انجام میشوند.
دلیل این موضوع روشن است. تکنولوژی و متریال داخلی گوشیها از گذشته تا حال تغییر نکرده است. هنوز هم داخل گوشیها پر از سیم و مدار حساس است. سیم و مدارهایی که با یک قطره آب کاملاً نابود میشوند. اما آنچه تغییر کرده، توانایی تولیدکنندگان گوشی موبایل برای محافظت از آن است. اینکه این شرکتها چگونه از گوشی در برابر آب محافظت میکنند، بحثی است که در ادامه به آن میپردازیم.
شرکتهای تولیدکننده چگونه محافظت گوشی را بالا میبرند؟
مایعاتی مانند آب و گردوغبار دشمن گوشی هستند. تولیدکنندگان گوشی همواره تلاش میکنند تا مقاومت گوشی را افزایش دهند. البته تا حدودی موفق عمل کردهاند. آنها با استفاده از چسب قدرتمندی اجزای بیرونی تلفن را بهم متصل میکنند. این چسب دارای کشش و انعطاف بالایی است. قسمتهای مختلف محفظه گوشی از طریق آن بهم وصل میشوند. بنابراین امکان نفوذ مایعات و گردوغبار از اتصالات محفظه تقریباً غیر ممکن است.
اما در محفظه درزهایی برای نفوذ ذرات جامد و مایع وجود دارد. پورت USB و جک هندزفری بیشتر از قسمتهای دیگر در معرض خطر هستند. مثلاً نفوذ گردوغبار به پورت USB باعث عملکرد ضعیف در شارژ گوشی میشود. به همین دلیل در اطراف پورتها و اجزای جدا شدنی از واشر پلاستیکی استفاده میکنند. واشر پلاستیکی کمی از ورود این ذارت ممانعت میکند. ولی باز هم پورت USB حساسترین قسمت گوشی در برابر آب است. برای همین حتی در آموزش ترفندهای موبایل روی خشک کردن سریع این قسمت تاکید میشود.
حتی با وجود واشر، گوشی به طور کامل آب بندی نمیشوند. قسمتهایی مانند بلندگو و میکروفن گوشیها به وسیله چسب و واشر قابل آببندی نیستند. چون برای کار کردن به لرزش هوا نیاز دارند. از طرفی آببندی کامل باعث اختلاف فشار هوای داخل و خارج گوشی میشود. به همین دلیل تولیدکنندگان آنها را با تکههایی از مش بسیار ریز یا غشای قابل تنفس میپوشانند. این غشا قابلیت دفع آب ورودی از این قسمتها را دارد.
در برخی از گوشیها به جز چسب محفظه، هیچ یک از این محافظتها وجود ندارد. یا فقط از واشر و چسب محفظه استفاده میشود. حتی گوشیهایی تولید شدهاند که فقط در برابر گردو غبار یا فقط در برابر مایعات مقاومت دارند. تحت چنین شرایطی از کجا بفهمیم گوشی ضد آب است؟
در هر گوشی استانداردهای متفاوتی برای محافظت از گوشی رعایت شده است. این استانداردهای محافظتی درجات متفاوتی دارند که به آنها درجه حافظت IP میگویند. شاید از قبل در مورد کاربرد استاندارد IP یا استاندارد ضد آب اطلاعات جزئی داشته باشید. با این وجود قصد داریم به طور کامل و جامعی به بررسی آن بپردازیم.
استاندارد IP چیست؟
علامت IP مخفف شده Ingress Protection به معنی محافظت در برابر نفوذ است. استاندارد IP با نام درجه حفاظت بینالمللی هم شناخته میشود. کاربرد استاندارد IP در دستگاههای الکترونیکی است. IP یک سیستم درجهبندی دو رقمی است. این سیستم میزان مقاومت محفظهی داخلی دستگاههای الکترونیکی در برابر ورود ذرات جامد و مایع نشان میدهد.
درجه حفاظت IP از سه قسمت تشکیل شده است:
- IP که علامت اختصاری نشان دهنده سطح محافظت و مقاومت بدنه دستگاه الکترونیکی است.
- عدد اول که درجه حفاظت محفظه دستگاه از اجزای داخلی آن در برابر گرد و غبار را نمایش میدهد.
- عدد دوم که درجه حفاظت دستگاه در برابر نفوذ رطوبت را اعلام میکند.
بسته به کشورهای سازنده دستگاه، استانداردهای IP دارای تفاوت جزئی در رتبه بندی هستند. برای مثال در انگلیس، جدول استاندارد IP مطابق با استاندارد انگلیس BS EN 60529: 1992 تنظیم شده است. در اروپا، مطابق با استاندارد IEC 60509: 1989 و در سطح بین المللی با گواهینامه EN 60529 مطابقت دارند.
کاربرد استاندارد IP
اصلیترین کاربرد استاندارد IP ارائه اطلاعات به کاربران لوازم الکترونیکی است. با دانستن جزئیات این استاندارد، کاربران از میزان ایمنی گوشی در برابر ذارت آب و خاک اطلاع خواهند داشت. برای مثال عکاسی را تصور کنید که میخواهد به آموزش عکاسی با موبایل در دریا بپردازد. اگر با استاندارد ضد آب آشنا باشد، به هیچ وجه با بردن گوشی داخل آب ریسک نمیکند. اما اگر اطلاعاتی در این زمینه نداشته باشد، ممکن است با یک بار تماس گوشی با آب، به کل آن را نابود کند.
همانطور که گفتیم اصطلاحات مبهم بازاریابی مانند ضد آب، تعریف روشنی از میزان مقاومت گوشی در برابر نفوذ رطوبت ارائه نمیدهد. برای مثال برخی افراد با شنیدن گوشی ضد آب، ممکن است آن را زیر شیر آب بگیرند. اما درجه حفاظت IP برای ارائه اطلاعات بسیار دقیقتری طراحی شده است. هر یک از ارقام IP جزئیات کاملی در مورد سطح دقیق حفاظت و مقاومت را نشان میدهند. با مطالعه جدول استاندارد IP شما هم به این نتیجه میرسید.
جدول استاندارد IP
توصیه میکنیم قبل از مطالعه جدول استاندارد IP شرایط و نکات زیر را مطالعه کنید.
- استاندارد IP در برابر مایعات تحت شرایط خاص آزمایشگاهی در دمای 15 تا 35 درجه آب خالص و گوشی خاموش اندازهگیری و تعیین شده است. این یعنی میزان حافظت در برابر سایر مایعات متفاوت است.
- حتی اگر گوشی دارای درجه حفاظت بالایی در برابر آب داشته باشد، باید بعد از خارج کردن از آب سریع آن را خشک کنید.
- آب خوردگی گوشیها شامل گارانتی نمیشود.
رقم اول IP درجه محافظت در برابر ضربه اجسام و نفوذ ذرات گرد و غبار |
|
IP0Y |
عدم محافظت در برابر گرد و غبار |
IP1Y |
محافظت در برابر اجسام جامد بزرگتر از ۵۰ میلیمتر (تماس تصادفی دست) |
IP2Y |
محافظت در برابر اجسام جامد بزرگتر از 12 میلیمتر (تماس تصادفی انگشت) |
IP3Y |
محافظت در برابر اجسام جامد بزرگتر از 2.5 میلیمتر (ابزار و سیم) |
IP4Y |
محافظت در برابر اجسام جامد بزرگتر از 1 میلیمتر (ابزارها و سیمهای ظریف، میخ، پیچ، حشرات بزرگتر و سایر اشیا کوچک) |
IP5Y |
محافظت نسبی در برابر گردوغبار و سایر ذرات (گردوغبار ورودی تاثیری بر عملکرد گوشی ندارد) |
IP6Y |
محافظت کامل در برابر گردوغبار و سایر ذرات (آزمایش شده در برابر جریان مداوم هوا) |
رقم دوم IP درجه محافظت در برابر نفوذ آب |
|
IPX0 |
عدم محافظت در برابر مایعاتی مانند آب |
IPX1 |
محافظت در برابر قطرات آب حداکثر یک میلیمتری و به مدت 10 دقیقه (اگر گوشی در حالت عمودی باشد، رطوبت آسیبی به گوشی نمیزند) |
IPX2 |
محافظت در برابر اسپری مستقیم آب با زاویه 15 درجه هر قطره حداکثر 3 میلیمتر و به مدت 10 دقیقه |
IPX3 |
محافظت در برابر اسپری مستقیم آب با زاویه 60 درجه در حالت عمودی حداکثر 5 دقیقه و 0.7 لیتر در دقیقه |
IPX4 |
محافظت در برابر پاشیدن آب از هر جهت و زاویهای حداکثر 5 دقیقه و 10 لیتر در دقیقه (ورود محدود بدون اثرات مضر مجاز است) |
IPX5 |
محافظت در برابر واترجتهای فشار ضعیف و از هر زاویهای نازل 6.3 میلیمتر، حداکثر سه دقیقه و حجم آب 12.5 لیتر در دقیقه (ورود محدود بدون اثرات مضر مجاز است) |
IPX6 |
محافظت در برابر واترجتهای فشار قوی و از هر زاویهای نازل 12.5 میلیمتر، حداکثر سه دقیقه و حجم آب 100 لیتر در دقیقه (ورود محدود بدون اثرات مضر مجاز است) |
IPX6K |
محافظت در برابر واترجتهای فشار قویتر و از هر زاویهای نازل 12.5 میلیمتر، حداکثر سه دقیقه و حجم آب 75 لیتر در دقیقه (ورود محدود بدون اثرات مضر مجاز است) |
IPX7 |
محافظت در برابر غوطهوری کامل تا 30 دقیقه در عمق بین 15 سانتیمتر تا 1 متر (ورود محدود بدون اثرات مضر مجاز است) |
IPX8 |
محافظت در برابر غوطهوری طولانی تحت فشار قویتر و عمق بیشتر تا 30 دقیقه پارامترهای دقیق این آزمایش توسط سازنده تنظیم میشود. بسته به نوع تجهیزات، ممکن است شامل فاکتورهای دیگری مانند نوسانات دما و دبی باشد. |
IPX9k |
محافظت در برابر واترجت فشار قوی، دمای بالا، روشهای شستشوی بخار یا روشهای تمیز کردن بخار این درجه بندی برای گوشی موجود نیست. (استاندارد ISO 20653: 2013 وسایل نقلیه جادهای – درجههای حفاظت) |
با داشتن جدول بالا، حالا دیگر میدانیم از کجا بفهمیم گوشی ضد آب است؟ یا گوشی IP67 و IP68 به چه معناست؟ پس از این به بعد هنگامی که یک گوشی را بررسی میکنید، به دنبال حروف “IP” و سپس یک شماره 2 رقمی مانند IP67 یا IP68 باشید. عدد اول بعد از IP میگوید که ذرات جامد مانند گرد و غبار تا چه حدی امکان نفوذ به گوشی را دارند. عدد دوم نشان میدهد که تلفن در برابر آب چقدر مقاومت می کند. عدد بزرگتر به معنای محافظت بیشتر است. برای مثال گوشی IP67 در برابر گردوغبار مقاوم و تا عمق 1 متری به مدت 30 دقیقه قابل استفاده در زیر آب است. گوشی با IP68 هم بالاترین درجه حفاظت IP را داراست. در ادامه به برندها و مدلهای گوشی اشاره میکنیم که دارای درجه حفاظت مختلفی هستند.
IP در آخرین مدلهای مختلف گوشی اپل
IPhone XS and XS Max (2018): IP68
IPhone XR (2018): IP67
IPhone X 8 and 8 Plus (2017): IP67
IPhone 7 (2016): IP67
IPhone 6s (2015) and older: No IP rating
IP در مدلهای مختلف گوشی سامسونگ
Samsung Galaxy S10 (2019): IP68
Samsung Galaxy S9 (2018): IP68
Samsung Galaxy S8 (2017): IP68
Samsung Galaxy S7 (2016): IP68
Google Pixel 4 (2019): IP68
Google Pixel 3 (2018): IP68
سوالات متداول در مورد استاندارد IP
چگونه گوشی ضد آب را تشخیص دهیم؟
وقتی روی یک گوشی تحقیق میکنید تا ببینید آیا ضد آب است یا نه، به دنبال حروف “IP” و سپس یک عدد 2 رقمی مانند IP67 یا IP68 بگردید. شماره اول به شما میگوید که ذرات جامد مانند گردوغبار تا چه حدی میتوانند وارد شوند. عدد دوم هم نشان میدهد که گوشی در برابر آب چقدر مقاومت میکند. عدد بزرگتر به معنای محافظت بهتر است.
آیا میتوانیم گوشی ضد آب را زیر دوش یا استخر ببریم؟
خیر، بهترین گوشیهای ضد آب دارای IP68 هستند. عدد 8 به معنای ماندگاری گوشی زیر آب به مدت 30 دقیقه در عمق یک متری است. با توجه به اینکه این استاندارد در شرایط آزمایشگاهی به دست آمده، تحت شرایط مختلف محافظت آن تغییر میکند. حتی اگر گوشی با این درجه محافظت داخل آب بیافتد، باید سریع آن را خشک کرد.
چگونه از گوشی در برابر آب محافظت کنیم؟
استفاده از گلس، قاب یا حتی کیف گوشی تا حدی از نفوذ آب جلوگیری میکند. به شرطی که شما سریع گوشی را نجات دهید. اگر به کنار دریا و رودخانه یا استخر میروید، بهتر است از کاورها یا کیفهای ضد آب استفاده کنید. این کاورها پوشش پلاستیکی غیر قابل نفوذی در برابر آب دارند.
نکات پایانی
مطمئناً به محض مطالعه این جدول، IP موبایلتان را از اینترنت یا جعبه آن پیدا کردهاید. میدانید که خیس شدن گوشی با هر درجه محافظتی شامل هیچ گارانتی نمیشود. پس بهترین راهحل، محافظت حداکثری گوشی است. مخصوصاً در برابر ضربه و آب که به حساسترین قسمتهای گوشی آسیب میزنند. ضربه و افتادن گوشی، باعث شل شدن اتصالات قسمتهای مختلف محفظه میشود. بنابراین آب میتوانند حتی از این قسمتها هم نفوذ کند. برای جلوگیری از ضربه و آب استفاده از لوازم جانبی گوشی مانند قاب و گلس ضروری است. پیشنهاد میکنیم برای انتخاب بهترین قابها از فروشگاه لوازم جانبی گوشی استایل آپ دیدن کنید.